Sector Varkens

Hou rekening met de zuurbindende waarde van biggenvoer

De zuurbindende waarde van een voeder of grondstof is de mate waarin die grondstof bestand is tegen een verandering van de pH. De zuurbindende waarde is erg belangrijk in biggenvoeders omdat het maagdarmkanaal van de dieren rond het spenen nog niet volledig is gevormd. Daarnaast produceren de pariëtale maagcellen van biggen in dat stadium nog onvoldoende zuren om de pH aanzienlijk te verlagen. Maar een optimale pH in de maag is belangrijk om het voer goed te verteren en darmproblemen te voorkomen.

De zuurbindende waarde wordt gedefinieerd als de hoeveelheid zuren die nodig is om de pH van één kilogram grondstof of voeder te veranderen tot het pH-eindpunt van de titratie is bereikt. Dit pH-eindpunt van de titratie kan een waarde van pH 3 (ABC-3) of pH 4 (ABC-4) hebben. Als de pH van een grondstof lager is dan de eindwaarde (zoals bij organische zuren), is een base nodig om de ABC-waarde te bepalen, die negatief zal zijn. De zuurbindende waarde wordt uitgedrukt in mEq per kilogram grondstof. Biggen geeft u het best een voer met ABC-4, omdat de pH in de maag van de pas gespeende dieren rond deze waarde schommelt.

Een voeder met een voldoende lage zuurbindende waarde is belangrijk om de speendip te minimaliseren. De reden is dat de melkzuurbacteriën de maag van de biggen voor het spenen aanzuren door lactose in melkzuur om te zetten. Na het spenen hebben biggen moeite om de pH in de maag laag genoeg te houden. De maagzuurafscheiding van biggen is nog niet volledig ontwikkeld en bovendien is er onvoldoende lactose in de maag aanwezig als substraat voor de melkzuurproductie. Samen met een onregelmatige voeropname leidt dit ertoe dat de pH in de maag van biggen vaak boven 5 stijgt. Metingen van Nuscience tonen aan dat de pH in de maag van biggen zelfs vier weken na het spenen nog boven 4 ligt. Pas op de leeftijd tussen 7 en 10 weken is de maagzuursecretie bij biggen volledig op punt.

Voor een optimale spijsvertering en gezondheid moet de pH in de maag van biggen rond 3,5 liggen. Voer met een lage zuurbindende waarde zal de pH na de opname weer snel op de gewenste waarde brengen. Een optimale pH in de biggenmaag is om verschillende redenen erg belangrijk voor de prestaties en de gezondheid van de dieren:

  • De pH vormt een natuurlijke barrière tegen ziekteverwekkers: deze kunnen zich niet ontwikkelen bij een pH van minder dan 4.
  • De pH bevordert de eiwitvertering: een lage pH is belangrijk om pepsinogeen in pepsine om te zetten, het enzym dat eiwitten afbreekt tot kleinere peptiden. Deze omzetting is optimaal bij een pH 2, maar de activering verloopt zeer traag bij een pH boven 5. Bij een pH boven 3,5 is ook de pepsineactiviteit lager. Onverteerd eiwit fermenteert in de dikke darm, waardoor het spijsverteringsproblemen veroorzaakt en het risico op diarree toeneemt.
  • De pH verhoogt de doeltreffendheid van specifieke ingrediënten zoals middellangeketenvetzuren.
  • De pH vertraagt de maaglediging, wat een positief effect heeft op de verteerbaarheid van het voeder.

Het is duidelijk aangetoond dat een voer met een lagere zuurbindende waarde bij biggen leidt tot een betere groei en voederconversie. Zo toonden Lawlor et al. (2006) aan dat door het verlagen van de zuurbindende waarde van 500 mEq/kg naar 340 mEq/kg de groei bij biggen met 4,5 % toenam in de speenfase tot vier weken erna.

hoe Hiermee omgaan?

Grondstoffen met een hoge zuurbindende waarde neutraliseren de pH in de maag beter. Daarom is het belangrijk om bij de keuze van de grondstoffen aandacht te besteden aan de zuurbindende waarde. De zuurbindende waarde van grondstoffen hangt samen met het eiwit- en mineraalgehalte. Eiwit- en mineraalrijke grondstoffen hebben dus een hoog zuurbindend vermogen. Organische zuren daarentegen hebben een negatieve zuurbindende waarde, en kunnen die van het voeder verlagen. In de onderstaande tabel staan de gemiddelde zuurbindende waarden van enkele veelgebruikte grondstoffen.

Figuur 1: Zuurbindende waarden van sommige grondstoffen (Lawlor et al., 2005).

Het eerste dat in het oog springt, is de enorme zuurbindende waarde van zinkoxide. Dit zien varkenshouders vaak over het hoofd wanneer ze therapeutische dosissen zinkoxide geven. Het is duidelijk deze dosissen het effect van organische zuren bijna volledig neutraliseren, tenzij de die zuren natuurlijk worden toegevoegd om het negatieve effect van zinkoxide op de zuurbindende waarde op te heffen. Volgend jaar wordt het gebruik van therapeutische concentraties zinkoxide in voeders verboden. Daarom is een nieuwe evaluatie van zuren in biggenvoer aan de orde. Te veel zuren kunnen de voeropname namelijk negatief beïnvloeden.

Uit deze tabel blijkt ook duidelijk dat calciumbronnen een enorm effect hebben op de zuurbindende waarde. Biggen hebben een grote behoefte aan calcium voor hun groei en botsterkte, maar het is duidelijk dat te veel calcium toevoegen een negatief effect heeft. Daarom zijn het calciumgehalte en de calciumbronnen in een biggenvoer heel belangrijk.

Met een uitgebalanceerde combinatie van fytase, calciumbronnen en pH-verlagende zuren optimaliseert Earlyfeed de zuurbindende waarde van biggenvoer in de Vitastart concentraten. Zo kunnen de biggen op een economische manier hun volledige groeipotentieel verwezenlijken met een optimale darmgezondheid.

Uw Earlyfeed expert
Delphine Van Zele
Product Manager Swine

We geven deze contactpersoon op in functie van uw browselocatie. U kunt hier uiteraard ook onze andere contactpersonen en locaties raadplegen.

Wilt u vanaf het begin de touwtjes goed in handen hebben?

Een goede opfokstrategie in een vroeg stadium van de productiecyclus loont op lange termijn.
Laten we samen de jongste dieren al het nodige geven zodat ze later in het leven goed presteren.